
Rozumienie podstaw: co to są legary i dlaczego są ważne?
Czym są legary?
Legary to podstawowe elementy konstrukcyjne, które odgrywają kluczową rolę w budowie tarasu, nawet jeśli czasem są niedocenione przez osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z pracami stolarskimi. Bez nich nie sposób wyobrazić sobie stabilnej i bezpiecznej konstrukcji tarasu. Co ciekawe, legar jest belką – najczęściej z drewna impregnowanego, choć coraz częściej spotyka się także wersje kompozytowe lub stalowe – na której bezpośrednio układa się deski tarasowe. Wszystkie legary muszą być rozmieszczone równolegle i w równych odstępach, aby cała nawierzchnia była równa i nie ulegała deformacji pod wpływem obciążenia czy wilgoci.
Dlaczego legary są niezbędne pod tarasem?
Bez stabilnie i dokładnie ułożonych legarów niemożliwe jest uzyskanie trwałej, funkcjonalnej przestrzeni do wypoczynku czy spotkań towarzyskich. To właśnie legary zapewniają stabilność, przenosząc obciążenia z desek na podłoże, a także chronią drewno tarasowe przed bezpośrednim kontaktem z gruntem. Jeśli legary nie zostaną położone na stabilnym i wyrównanym podłożu, deska może się wyginać, a sam taras – nawet ten wykonany z najlepszych materiałów – szybko zacznie sprawiać problemy.
Nie należy zapominać, że prawidłowy układ legarów wpływa nie tylko na komfort użytkowania, ale ma też ogromny wpływ na trwałość całości.
- legary wydłużają żywotność drewna na tarasie,
- zapobiegają kontaktowi deski z wilgocią z gruntu,
- ułatwiają wentylację powierzchni pod tarasem,
- umożliwiają łatwiejszą wymianę pojedynczych desek, gdy zajdzie taka potrzeba.
Jak obliczyć odpowiedni rozstaw legarów pod taras?
Standardowy rozstaw legarów pod taras to zagadnienie, które powinno być dokładnie przemyślane. W 2025 roku najczęściej stosuje się odległości od 40 do 60 cm, lecz w przypadku desek kompozytowych rekomendowany maksymalny rozstaw legarów to zaledwie 35-40 cm. Optymalny rozstaw legarów uzależniony jest nie tylko od rodzaju planowanego obciążenia na tarasie, lecz także od typu gruntu, na jakim cała konstrukcja będzie oparta. Stosowanie zbyt dużych odstępów to ryzyko powstawania odkształceń i niestabilności konstrukcji. Warto więc dobrać odpowiedni rozstaw legarów, pamiętając, że rozstaw legarów zależy między innymi od grubości i rodzaju desek tarasowych.
Jakie są standardowe wymiary legarów?
Przekrój legarów najczęściej spotykany na polskim rynku to 45×70 mm lub 50×100 mm, choć zakres dostępnych rozwiązań jest szeroki. W 2025 roku dominują materiały o wysokiej odporności na wilgoć oraz biodegradację. Jeśli planujesz stosować deski o grubości 20 mm i szerokości minimum 120 mm, wystarczy legar o przekroju zbliżonym do 45×70 mm. Taka wysokość ułatwia prawidłowy montaż i zapewnia odpowiedni przepływ powietrza pod tarasem.
Na komfort użytkowania wpływ ma zarówno przekrój legarów, jak i właściwy rozstaw tych elementów. Sztywniejsze legary wymagają nieco większego przekroju, zwłaszcza gdy taras ma być intensywnie użytkowany. Trzeba też zwrócić uwagę na parametry danego gatunku drewna lub rodzaj materiału zastosowanego w kompozytach.
Jakie czynniki wpływają na rozstaw legarów?
Bez wątpienia rozstaw legarów uzależniony jest od kilku kluczowych czynników. Do najważniejszych należą:
- grubość deski,
- przekroju deski tarasowej,
- rodzaj legarów (drewno, kompozyt czy stal),
- rodzaj materiału konstrukcyjnego,
- układ i obciążenie tarasu,
- lokalizacja i ekspozycja na czynniki atmosferyczne.
Przy desce o grubości 20 mm zaleca się, by odstępy między legarami nie przekraczały 40-50 cm. Jeśli deski są szersze lub solidniejsze, można rozważyć przesunięcie tej granicy do 60 cm, jednak lepiej kierować się zaleceniami producentów danego systemu tarasowego. Gdy temat dotyczy tarasów na gruncie, dobór odpowiedniego rozstawu powinien być skonsultowany ze specjalistą. Osobom stawiającym na jakość poleca się też zapoznać z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi rozstawu legarów pod taras.
Krok po kroku: jak poprawnie rozstawić legary pod tarasem?
Przygotowanie podłoża pod legary
Podłoże pod legary powinno być odpowiednio przygotowane, by legary zapewniały stabilne podłoże dla całej konstrukcji tarasu. Często wykorzystuje się bloczek betonowy jako punktowe podparcie – to dobry sposób, jeśli chcemy uniknąć kontaktu drewna z gruntem i zadbać o cyrkulację powietrza. Jeśli montaż odbywa się na gruncie, zaleca się usypanie podsypki ze żwiru lub piasku, żeby ułatwić odpływ wody i ograniczyć ryzyko zalegania wody deszczowej przy legarach.
Do prawidłowego montażu dobrze od razu sprawdzić poziom terenu z wykorzystaniem poziomicy. Legary należy ustawiać równo — każda nierówność odbije się później na komforcie użytkowania tarasu oraz trwałości deski.
Jak prawidłowo mierzyć i oznaczać miejsca na legary?
Właściwe wytyczenie miejsc, gdzie chcemy układać legary, zależy od rozmiaru deski, którą zostanie wykończona powierzchnia tarasu. Typowy odstęp pomiędzy legarami wynosi 40–60 cm, jednak do lekkich lub bardzo elastycznych desek na taras ten rozstaw warto skrócić nawet do 30–35 cm.
Wyznaczając linię montażu, pamiętaj, aby zostawić minimum 3 cm przestrzeni pomiędzy legarami a ścianą budynku. Pozostawienie tej szczeliny pozwala na swobodną cyrkulację powietrza i wydłuża żywotność tarasu. Dla bardziej precyzyjnego oznaczania miejsc można użyć sznurka traserskiego lub długości metra i ołówka.
Ponadto, podczas oznaczania linii montażowych, warto od razu przewidzieć podkładki montażowe pod legarami. Ułatwiają one odpływ wody, zwiększają stabilność i ograniczają ryzyko gnicia drewna.
Jak montować legary?
Montaż legarów rozpoczyna się od ułożenia ich na stabilnej, wypoziomowanej powierzchni. Następnie legary należy montować na bloczkach betonowych lub innym podłożu przy użyciu podkładek dystansowych, które izolują drewno i poprawiają odpływ wilgoci.
Legary powinny być zakotwiczone w podłożu – użyj śrub lub kołków montażowych, które zagwarantują, że legary nie przesuną się w trakcie eksploatacji tarasu.
- montaż legarów zaczynaj zawsze od skraju tarasu,
- sprawdź dokładnie poziom każdej listwy,
- legary należy przymocować w rurach odwadniających tak, by nie zaburzyć odpływu wody,
- wszystkie elementy muszą być starannie zakotwione i zabezpieczone przed wilgocią.
Lepiej nie spieszyć się na tym etapie — solidny montaż to gwarancja trwałości i komfortu użytkowania całej powierzchni tarasu.
Częste błędy przy rozstawianiu legarów – jak ich unikać?
Jakie są najczęstsze błędy przy montażu legarów?
Odpowiedni montaż legarów wpływa na trwałość całej konstrukcji tarasu, ale – co ciekawe – najwięcej problemów sprawia wciąż prawidłowy rozstaw legarów. Często spotykany błąd polega na zbyt dużych odstępach pomiędzy legarami, przez co deski tarasowe wykonane z drewna nie mają odpowiedniego podparcia i po kilku latach zaczynają się wyginać. Inny poważny problem to brak dokładnego wypoziomowania – nawet kilka milimetrów różnicy może sprawić, że taras będzie się „bujać” lub deska zacznie trzeszczeć.
Do rzadko omawianych, a istotnych w 2025 roku błędów należy montowanie legarów bez zastosowania szczelin dylatacyjnych. Bez nich drewno nie pracuje swobodnie i może pękać pod wpływem zmian temperatury. Nie można też zapominać, że legary muszą być odpowiednio zabezpieczone przed wilgocią – niedopatrzenie w tym aspekcie skutkuje szybszym niszczeniem konstrukcji.
Jakie konsekwencje mogą przynieść źle rozstawione legary?
Źle dobrany rozstaw to nie tylko kwestia estetyki. W przypadku desek drewnianych, niedostateczna sztywność całej konstrukcji prowadzi do uginania się powierzchni, co może być zauważalne już po sezonie. Na dodatek, w przypadku legarów, które nie mają dodatkowych podpór przy dużych powierzchniach tarasu, ryzyko odkształceń jeszcze bardziej rośnie.
Dodatkową konsekwencją jest przyspieszone zużycie i pękanie desek, które nie mają solidnego podparcia. Warto też pamiętać, że nieprawidłowy rozstaw legarów często powoduje skrzypienie i przemieszczanie się poszczególnych elementów tarasu. Z biegiem czasu prowadzi to do kosztownych napraw lub nawet konieczności wymiany całej konstrukcji.
Jak sprawdzić, czy legary są prawidłowo rozstawione?
- sprawdź, czy rozstaw między legarami nie przekracza zaleceń producenta desek,
- upewnij się, że legary powinny być stabilnie wsparte w każdym punkcie – sprawdza się tu poziomica i miarka,
- kontroluj, czy cała powierzchnia tarasu nie ugina się przy nacisku w różnych miejscach,
- zwróć uwagę, czy liniowość układu legarów nie została zaburzona w miejscach łączenia przy dużych powierzchniach.
Porady ekspertów: jak utrzymać legary w dobrym stanie?
Jakie materiały najlepiej wybrać na legary?
Wybór legarów to pierwszy krok, żeby cieszyć się trwałym i pięknym tarasem przez wiele lat. Najczęściej stosowane są legary drewniane — wykonane z drewna sosny lub drewna egzotycznego, cenione za naturalny wygląd oraz solidność. Jeśli zależy ci na wysokiej odporności na czynniki atmosferyczne, możesz rozważyć rozwiązania kompozytowe lub aluminiowe.
Drewno egzotyczne oraz legary kompozytowe spełniają obecnie wysokie standardy trwałości i są odporne na działanie wilgoci, szkodników czy pleśni. Z kolei legary aluminiowe — lekkie, a jednocześnie bardzo odporne na warunki atmosferyczne — sprawdzają się tam, gdzie drewno mogłoby z czasem tracić na wyglądzie.
Jak zabezpieczyć legary przed wilgocią i szkodnikami?
Na rynku zazwyczaj stosuje się kilka metod zabezpieczających. W przypadku modeli wykonanych z drewna, pełna impregnacja, a nawet kilkukrotne olejowanie znacząco wydłużają ich żywotność. Szczególnej troski wymagają legary wykonane z drewna sosnowego, które bez odpowiedniego zabezpieczenia jest mniej odporne na wilgoć.
- stosowanie podkładek montażowych, by drewno nie stykało się bezpośrednio z podłożem,
- używanie specjalistycznych powłok ochronnych dla zwiększenia odporności,
- montaż kompozytowych lub aluminiowych legarów pod deski w miejscach narażonych na ciągłą wilgoć.
W przypadku legarów kompozytowych lub aluminiowych, dodatkowe zabezpieczanie nie jest wymagane — sam materiał jest już odporny na czynniki atmosferyczne i szkodniki.
Jakie prace konserwacyjne należy przeprowadzać na legarach?
Utrzymanie legarów w dobrej kondycji to nie tylko kwestia ochrony przed wilgocią. Warto regularnie sprawdzać, czy do konstrukcji nie dostała się woda ani grzyb, zwłaszcza jeśli są to legary drewniane. Najlepiej raz do roku zastosować środki konserwacyjne, nawet jeśli posiadamy legary wykonane z drewna egzotycznego. Takie działania zapewnią im jeszcze większą odporność oraz wydłużą żywotność bez względu na typ materiału.
Nie zapominaj też o usuwaniu zalegających liści i błota w szczelinach przy legarach kompozytowych — taka profilaktyka poprawia cyrkulację powietrza, a co za tym idzie, niweluje ryzyko zawilgocenia.
Kiedy wymienić legary pod tarasem?
Przeciętny legar dobrze radzi sobie przez wiele lat, o ile był właściwie wybrany i zakonserwowany. Jeśli jednak pojawią się wyraźne pęknięcia, zgnilizna, wypaczenia czy oznaki działania szkodników — wtedy nie czekaj z wymianą. Legary pod deski, które straciły swoją sztywność lub zbyt mocno się odkształciły, mogą osłabić całość konstrukcji i szybko prowadzić do uszkodzeń deski.
Wybierając odpowiedni moment na wymianę legarów, unikniesz ryzyka kosztownych napraw całego kompozytowego tarasu. Trzeba regularnie kontrolować stan wszystkich legarów, szczególnie tych narażonych na kontakt z wodą oraz legary kompozytowe w okolicach łączeń.
Legary pod taras: pytania i odpowiedzi
Czy można samodzielnie rozstawić legary pod tarasem?
Prace związane z przygotowaniem konstrukcji pod taras nie są zarezerwowane wyłącznie dla specjalistów. Osoby z podstawowym doświadczeniem budowlanym oraz dostępem do narzędzi mogą spróbować samodzielnie wykonać rozstawienie. Jednak rozstaw legarów pod taras drewniany warto szczegółowo zaplanować – od poprawnego rozmierzenia zależy nie tylko późniejszy montaż desek tarasowych, ale też bezpieczeństwo użytkowania. Samodzielna praca daje dużą satysfakcję, ale wymaga precyzji i cierpliwości.
Czy warto zatrudnić profesjonalistę do rozstawienia legarów?
Decydując się na współpracę z fachowcem, zyskujesz pewność, że legary pod deski tarasowe zostaną rozmieszczone zgodnie z normami i zaleceniami producentów. Zawodowcy dokładnie zwracają uwagę na specyfikę podłoża oraz rodzaj wykorzystanych materiałów, takich jak deski tarasowe z drewna lub deski kompozytowe. Dobrze wykonane legary tarasowe powinny stanowić solidną bazę dla konstrukcji całego tarasu. Opcja zlecenia tych prac to oszczędność czasu i nerwów, co nie zawsze jest możliwe w przypadku samodzielnego montażu.
- duże tarasy o nieregularnych kształtach wymagają wiedzy technicznej,
- profesjonalista łatwiej wychwyci błędy w podłożu,
- w wielu wypadkach montaż desek tarasowych przebiega szybciej pod okiem fachowca.
Jak długo powinny trwać prace związane z montażem legarów?
Czas potrzebny na montaż konstrukcji zależy od wielkości tarasu, rodzaju materiału, poziomu skomplikowania formy i doświadczenia osoby wykonującej prace. Dla przeciętnego tarasu przy domu, zakładając staranne przygotowanie podłoża i dokładny pomiar, sam montaż legarami tarasowymi często zamyka się w ciągu jednego lub dwóch dni roboczych. Oczywiście montaż dużych tarasów, np. na nierównym czy trudno dostępnym terenie, może zająć znacznie więcej czasu. Gdy budujesz taras z desek kompozytowych, sam rozstaw legarów pod deski kompozytowe warto kolejny raz sprawdzić jeszcze przed przykręceniem pierwszej deski.
Jakie są przepisy dotyczące montażu legarów pod tarasem?
W Polsce sam montaż tarasu, także jeśli w grę wchodzą legary pod taras lub rozstaw legarów pod deski tarasowych, nie wymaga uzyskania pozwolenia budowlanego, o ile taras nie przekracza wskazanych w przepisach parametrów konstrukcyjnych. Mowa tu przede wszystkim o niskich tarasach naziemnych. W przypadku dużych podestów lub konstrukcji powyżej 35 m², konieczny może być kontakt z lokalnym urzędem. Nie zapomnij też o kwestii ochrony prywatności, dostępu do swoich danych oraz konstrukcyjnych wytycznych, które normują jakość wykończenia i trwałość całej inwestycji.